VEILIGHEID - NL
In 1492 ontdekt Columbus niet alleen Amerika, maar ook tabak. Een eeuw later is dit in Europa een populair genotsartikel en gaandeweg verovert tabak de hele wereld. Tot in de twintigste eeuw worden aan tabaksrook medicinale kwaliteiten toegedicht en figureren zelfs artsen in advertenties om sigaretten aan te prijzen. Deze gezondheidsmythe wordt in 1952 definitief ontkracht, wanneer de relatie tussen roken en longkanker wetenschappelijk is aangetoond. Toch duurt het daarna nog twintig jaar voordat deze conclusie breed wordt gedeeld en zelfs dán komt de politiek nog niet in actie. De tabakslobby doet haar werk uitstekend en algemene tabaksreclame wordt in Nederland pas vanaf 1 januari 2003 via de ‘Tabakswet’ beperkt. Vervolgens duurt het nog tot 2021 voordat dit ook voor tabakswinkels geldt.
Afhankelijk van de bronnen die ik raadpleeg, sterven wereldwijd jaarlijks zes tot zeven miljoen mensen aan de gevolgen van roken. Niet alleen de rokers zelf, maar ook mee-rokers in hun omgeving. Jaar na jaar, na jaar, na jaar. Een imposant aantal. Vooral als ik besef dat dit akelig dicht in de buurt komt van het aantal slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog, dat wordt geschat op 60 tot 72 miljoen in zeven jaar tijd. Doden die we nog jaarlijks herdenken.
Een andere gevaarlijke bezigheid is autorijden. Sinds de introductie van de T-Ford in 1908, zijn auto’s razendsnel populair geworden. Populairder dan roken, maar gelukkig minder dodelijk. Volgens de meest recente berekeningen overlijden in het wegverkeer wereldwijd jaarlijks 1,24 miljoen mensen. Deels ín de auto’s en deels daarbuiten. Via mijn ontwerpen voor kinderzitjes heb ik kennis mogen maken met het mondiale leger van ingenieurs dat zich inspant voor het verbeteren van die verkeersveiligheid en ik zie daar mooie vorderingen.
De luchtvaart is jonger dan de auto-industrie en qua veiligheid ligt de lat daar een flink stuk hoger. Het jaarlijkse aantal doden door vliegrampen blijft in de afgelopen decennia vaak onder de duizend; Alleen is dit niet het complete verhaal, want stilzitten is net zo riskant als neerstorten. Na een vlucht van tenminste vier uur krijgt één op de 4.500 passagiers een trombose die voor duizend mensen per jaar eindigt in een fatale longembolie. Ook bij de anticonceptiepil is trombose één van de mogelijke bijwerkingen, die zelfs in het gunstigste geval één op 2.000 gebruiksters treft.
Voor het coronavaccin van AstraZeneca is de politiek echter een stuk strenger en is een fatale trombosekans van één op een miljoen onacceptabel. Ook al zet dit vaccin een rem op een ziekte die dágelijks 12.500 dodelijke slachtoffers maakt.
Voor mij als ontwerper is veiligheid een belangrijke eis. Maar wanneer is veilig ook veilig genoeg? De richtlijnen wil ik niet alleen kennen, maar ook begrijpen. Aan de risico’s van vliegen, de pil, auto’s en zelfs tabak is de politiek gewend, maar dat helpt ze nog niet bij het maken van nieuw beleid.
